Zwiedzając sandomierski Ratusz warto zwrócić uwagę na zbiory numizmatyczne tam się znajdujące. Wśród prezentowanych eksponatów wiele z nich to bardzo rzadkie i cenne okazy. Kolekcja obejmująca monety od czasów pierwszych Piastów aż czasy współczesne tworzona jest od kilkudziesięciu lat. Dzięki licznym wykopaliskom archeologicznym, darom od osób prywatnych, zakupom oraz przekazom z NBP, kolekcja urosła do pond 2 000 eksponatów.


Trzonem zbiorów numizmatycznych mieszczących się w sandomierskim Ratuszu są eksponaty pochodzące z tzw. skarbów, czyli wykopalisk archeologicznych z terenu. Wśród nich należy wymienić trzy najbardziej charakterystyczne: zespół monet rzymskich z Chmielowa Piaskowego pow. opatowski, skarb denarów wczesnośredniowiecznych tzw. krzyżówek z Gnieszowic, pow. sandomierski oraz skarb szelągów Jana Kazimierza ze Skrzynna , pow. przysuski.

Wśród najcenniejszych eksponatów należy wymienić m.in.: talar Filipa II z kontrsygnaturą Zygmunta Augusta, denary i brakteaty Piastów oraz oblężniczy talar toruński Zygmunta III Wazy z 1629 r., a także złoty dukat gdański Stefana Batorego z 1586 r.

Z pierwszą z wymienionych monet wiąże się bardzo ciekawa historia, która dodatkowo sprawia iż talar ten jest jeszcze bardziej atrakcyjny. Otóż na rewersie monety znajduje się tzw. kontrasygnatura z 1564 roku króla Zygmunta Augusta, czyli znak królewski na monetach otrzymanych od króla Hiszpanii Filipa II Habsburga jak spłata części długu zaciągniętego przez ten kraj kilkanaście lat wcześniej u królowej Bony. Ze względu na trudną sytuację w kraju król nie zdecydował się otrzymanych talarów przetopić, prościej było je specjalnie oznaczyć, żeby potem móc je ponownie skupić i przetopić na polską walutę. Z większością tych talarów tak się stało, do dziś pozostała ich bardzo niewielka ilość. Dlatego są to bardzo cenne i poszukiwane na rynku numizmatycznym monety. 

Więcej na temat talara z kontrasygnaturą znajdującego się w sandomierskim Ratuszu można przeczytać na stronie Muzeum Okręgowego w Sandomierzu. 

Denar Bolesława Kędzierzawego "Dwaj książeta za stołem"

Talar gdański Jana III Sobieskiego, 1685 rok.

Talar toruński oblężniczy Zygmunta III Wazy, 1629 rok